Lãnh đạo cấp phòng là gì? Vai trò, chức năng lãnh đạo cấp phòng
Vai trò càng lớn thì yêu cầu đối với lãnh đạo cấp phòng càng cao. Vậy để được bổ nhiệm, cán bộ, công chức cần đáp ứng điều kiện nào?
Lãnh đạo cấp phòng là gì?
Lãnh đạo cấp phòng là những cán bộ, công chức có đủ năng lực, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, phẩm chất chính trị, đạo đức liêm khiết, lối sống, tác phong công tác, có năng lực lãnh đạo, quản lý, tổ chức thực hiện nhiệm vụ, có trách nhiệm với công việc được giao. của cơ quan.các chức vụ lãnh đạo, quản lý.
Lãnh đạo cấp phòng giữ vai trò quan trọng trong việc quản lý nhân viên, quản lý các hoạt động trong phòng ban, lập kế hoạch, điều hành công việc, và phân công nhiệm vụ, thực hiện kế hoạch điều tiết, điều hoà công việc, đào tạo và truyền cảm hứng, động lực cho nhân viên, được xem là nơi đầu nguồn trong quá trình vận hành, hoạt động của phòng, ban.

Xem thêm: Kiến thức kỹ năng lập kế hoạch của lãnh đạo cấp phòng
Vị trí và vai trò của lãnh đạo cấp phòng
Trong nền hành chính Việt nam thì vai trò của người lãnh đạo là nơi trực tiếp truyền tải, tổ chức thực hiện các quyết định của cấp trên. Đây được xem là nơi đầu nguồn trong quy trình; quản lý; vận hành; hoạt động giải trí của phòng ban. Vai trò của lãnh đạo cấp phòng là:
- Là người quản lý cấp dưới; quản trị những hoạt động thuộc phòng ban mình.
- Là nơi phản ánh các yêu cầu, nguyện vọng; đề xuất của công chức đơn vị với lãnh đạo cấp trên.
- Là người đưa ra kế hoạch, quản lý việc làm; phân công trách nhiệm cho nhân viên cấp dưới.
- Vai trò tham mưu; giúp thủ trưởng cơ quan quản lý những ngành nghề dịch vụ công làm việc ở trình độ, nhiệm vụ được phân công…
- Điều tiết công việc, truyền cảm hứng; động lực cho mọi người thuộc phòng ban của mình.
Chức năng nhiệm vụ của lãnh đạo cấp phòng
Nhiệm vụ của lãnh đạo cấp phòng được quy định tại Luật cán bộ Công chức năm 2008. Cụ thể như sau:
- Xây dựng và báo cáo Thủ trưởng cơ quan để Thủ trưởng cơ quan báo cáo cấp có thẩm quyền các dự án, lĩnh vực kinh doanh.
- Xây dựng và trình các văn bản hướng dẫn người phụ trách các cơ quan, đơn vị được giữ chức vụ theo quy định của pháp luật.
- Xây dựng và trình thủ trưởng cơ quan, chức năng quyết định hành động; quy hoạch, kế hoạch dài hạn, hàng năm thuộc phạm vi quản lý của Sở.
- Tổ chức công việc của bộ phận; Giám sát, hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện của từng bộ phận công việc; Công việc của bộ phận hành chính.
- Quản lý con người; Cơ sở hạ tầng; Kinh tế ngành.
- Thực hiện các nhiệm vụ khác do cấp trên giao.

Xem thêm: Năng lực lãnh đạo và các yếu tố cản trở lãnh đạo cấp phòng
Quy định về số lượng lãnh đạo cấp phòng
Quy định về số lượng lãnh đạo cấp phòng thuộc sở
Nghị định 24/2014/NĐ-CP chỉ quy định về việc bổ nhiệm trưởng, phó phòng chuyên môn thuộc Sở, không quy định cụ thể số lượng cấp phó. Nghị định 107/2020/NĐ-CP đã bổ sung quy định về số lượng Phó Trưởng phòng như sau:
- Phòng thuộc sở của thành phố Hà Nội và TPHCM có dưới 10 biên chế công chức, phòng thuộc sở của cấp tỉnh loại I (Đà Nẵng, Cần Thơ, Hải Phòng..) có dưới 09 biên chế công chức và phòng thuộc sở của cấp tỉnh loại II (Cao Bằng, Hà Giang..) và loại III (Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Hưng Yên…) có dưới 08 biên chế công chức được bố trí 01 Phó Trưởng phòng;
- Phòng thuộc sở của thành phố Hà Nội và TPHCM có từ 10 đến 14 biên chế công chức, phòng thuộc sở của cấp tỉnh loại I có từ 09 đến 14 biên chế công chức và phòng thuộc sở của cấp tỉnh loại II và loại III có từ 08 đến 14 biên chế công chức được bố trí không quá 02 Phó Trưởng phòng;
- Phòng thuộc sở có từ 15 biên chế công chức trở lên được bố trí không quá 03 Phó Trưởng phòng.
Quy định về bổ nhiệm lãnh đạo cấp phòng đơn vị sự nghiệp công lập: Mỗi phòng ban sẽ có 01 Trưởng phòng, còn lại phó trưởng phòng sẽ được quy định như sau:
- Số lượng cấp phó phòng được bố trí bình quân không quá ba người trên một đơn vị.
- Số lượng từ 07 đến 09 người làm việc là viên chức được bố trí 01 Phó Trưởng phòng.
- Số lượng người làm việc là viên chức trở lên được bố trí không quá 02 Phó Trưởng phòng.
Quy trình bổ nhiệm lãnh đạo cấp phòng
Bổ nhiệm cán bộ là hoạt động thường xuyên của cơ quan, tổ chức nhà nước mà lãnh đạo cấp cao nhất đề cử và quyết định cử cá nhân đảm nhận nhiệm vụ mới.
Cán bộ, công chức phải được phê duyệt quyết định bổ nhiệm thì mới đủ điều kiện đảm nhiệm chức vụ lãnh đạo, quản lý và nâng ngạch theo quy định của pháp luật. Cán bộ, công chức chỉ được bổ nhiệm nếu có đủ điều kiện bổ nhiệm lãnh đạo sở và tiêu chuẩn chức danh lãnh đạo sở. Quy trình bổ nhiệm lãnh đạo cấp phòng như sau:
- Bước 1: Xin chủ trương bổ nhiệm cán bộ
- Bước 2: Xác định tiêu chí cụ thể
- Bước 3: Tiến hành sắp xếp nhân sự trước khi bổ nhiệm
- Bước 4: Tổ chức lấy ý kiến của cán bộ chủ chốt về nhân sự
- Bước 5: Tập thể lãnh đạo thảo luận và biểu quyết nhân sự
Điều kiện bổ nhiệm lãnh đạo cấp phòng
Lãnh đạo cấp phòng giữ vai trò quan trọng trong việc quản lý nhân viên, quản lý các hoạt động trong phòng ban, lập kế hoạch, điều hành công việc, và phân công nhiệm vụ, thực hiện kế hoạch điều tiết, điều hoà công việc, đào tạo và truyền cảm hứng, động lực cho nhân viên, được xem là nơi đầu nguồn trong quá trình vận hành, hoạt động của phòng, ban. Chính vì tầm quan trọng này, cán bộ, công chức cần đáp ứng những điều kiện sau đây để được bổ nhiệm vào vị trí lãnh đạo cấp phòng:
- Đáp ứng các tiêu chuẩn chung, tiêu chuẩn chức danh và tiêu chuẩn cụ thể của chức vụ bổ nhiệm;
- Được quy hoạch chức vụ bổ nhiệm nếu là nguồn nhân sự tại chỗ hoặc được quy hoạch chức vụ tương đương nếu là nguồn nhân sự từ nơi khác;
- Đáp ứng điều kiện về hồ sơ, lý lịch cá nhân được xác minh, có bản kê khai tài sản, thu nhập;
- Đủ độ tuổi theo quy định;
- Có sức khỏe tốt để hoàn thành nhiệm vụ và chức trách được giao;
- Không thuộc các trường hợp bị cấm đảm nhiệm chức vụ của Đảng và của pháp luật; không đang trong thời hạn xử lý kỷ luật, không trong thời gian thực hiện các quy định liên quan đến kỷ luật.

Xem thêm: Tổng hợp tài liệu bồi dưỡng lãnh đạo quản lý cấp phòng (bản PDF)
Tiêu chuẩn lãnh đạo cấp phòng
Tiêu chuẩn riêng đối với chức danh trưởng phòng:
Bên cạnh những tiêu chuẩn chung về lãnh đạo cấp phòng, mỗi đơn vị, tổ chức có thể đưa ra từng quy định cụ thể riêng cho từng chức danh. Ví dụ, với chức danh trưởng phòng – người đứng đầu phòng, chịu trách nhiệm chính trong mọi hoạt động của phòng, lãnh đạo cấp phòng cần thực hiện vai trò như:
- Tổ chức quản lý và điều hành công việc phòng ban;
- Phân công nhiệm vụ cho các công chức, viên chức và người lao động trong phòng thực hiện kế hoạch;
- Kiểm soát và theo dõi việc chấp hành và tuân thủ các quy định của Đảng, pháp luật của nhà nước trong quá trình giải quyết các công việc của các thành viên trong phòng ban;
- Quản lý việc chấp hành chế độ về thời gian làm việc cũng như nội quy, quy chế làm việc của cơ quan.
- Đảm nhiệm các nhiệm vụ khác theo phân công, phân cấp của Thủ trưởng đơn vị.
- Sơ kết, tổng kết, đánh giá kết quả hoạt động của phòng ban theo chức năng, nhiệm vụ được giao và đề ra phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp tổ chức thực hiện.
- Quản lý, sử dụng tài sản được Bộ, đơn vị giao theo quy định một cách tiết kiệm và có hiệu quả.
Như vậy, để có chức danh trưởng phòng, cán bộ, công chức cần:
- Có thời gian công tác tối thiểu từ 05 năm trở lên trong ngành, trong đó có tối thiểu 03 năm làm công tác trong lĩnh vực chuyên môn, chuyên ngành được giao.
- Có thời gian đảm nhiệm chức vụ quản lý Phó Trưởng phòng hoặc tương đương trong tối thiểu từ 01 năm trở lên (trường hợp bổ nhiệm tại chỗ).
Đồng thời, đáp ứng điều kiện về nghiệp vụ chuyên môn như sau:
- Có bằng tốt nghiệp đại học hoặc tốt nghiệp thạc sĩ;
- Có bằng tốt nghiệp trung cấp lý luận chính trị hoặc tương đương trở lên.
- Được bổ nhiệm ngạch chuyên viên hoặc tương đương trở lên hoặc các chức danh nghề nghiệp tương đương trở lên.
- Có chứng chỉ quản lý nhà nước ngạch chuyên viên chính trở lên.
- Chứng chỉ bồi dưỡng lãnh đạo quản lý cấp phòng và tương đương trở lên.
Tiêu chuẩn riêng đối với chức danh phó phòng
Với chức danh phó phòng, lãnh đạo cấp phòng sẽ làm việc dưới quyền của trưởng phòng thực hiện các nhiệm vụ bao gồm:
- Tổ chức và chỉ đạo thực hiện các công việc chuyên môn, nghiệp vụ theo phân công hoặc ủy quyền của Trưởng phòng;
- Chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc các công chức, viên chức, người lao động thực hiện nhiệm vụ thuộc lĩnh vực được phân công phụ trách;
- Tham mưu, đề xuất các chủ trương, biện pháp quản lý nhà nước với Trưởng phòng;
- Báo cáo, đề xuất phương án xử lý các vấn đề phát sinh, vướng mắc vượt quá thẩm quyền giải quyết trong lĩnh vực được phân công phụ trách với Trưởng Phòng;
- Thực hiện các nhiệm vụ khác do Trưởng phòng phân công.
- Để đảm nhận chức danh này, cán bộ, công chức cần có:
- Thời gian công tác tối thiểu từ 03 năm trở lên trong ngành, trong đó có tối thiểu 02 năm làm công tác trong lĩnh vực chuyên môn, chuyên ngành được giao.
Với trình độ chuyên môn, cán bộ, công chức cần:
- Có bằng tốt nghiệp đại học hoặc tốt nghiệp thạc sĩ, tiến sĩ có chuyên ngành phù hợp với lĩnh vực chuyên môn được giao.
- Được bổ nhiệm ngạch chuyên viên hoặc tương đương trở lên hoặc các chức danh nghề nghiệp tương đương trở lên.
- Có chứng chỉ quản lý nhà nước ngạch chuyên viên trở lên.
- Có chứng chỉ bồi dưỡng lãnh đạo, quản lý cấp phòng và tương đương trở lên.
Hy vọng với những thông tin mà chúng tôi vừa cung cấp, quý học viên đã có thêm thông tin về lãnh đạo cấp phòng. Để có được chứng chỉ bồi dưỡng lãnh đạo cấp phòng, vui lòng liên hệ với chúng tôi để đăng ký tham gia khóa học trực tuyến.