Khái niệm công chức là gì? Công chức loại A1 A2 là gì? Công chức cấp xã là công chức loại gì? Điều kiện thi tuyển công chức ra sao? Tất cả những thông tin về công chức nhà nước sẽ được chúng tôi tổng hợp qua bài viết sau đây.

Công chức là gì?

Khái niệm về công chức được nêu rất chi tiết và cụ thể tại khoản 2, Điều 4, Luật Cán bộ, Công chức năm 2008 sửa đổi bổ sung năm 2019 quy định như sau:

Công chức là công dân Việt Nam được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh nghề nghiệp tương ứng với vị trí việc làm tại các cơ quan của Đảng, Nhà nước và các  tổ chức chính trị – xã hội ở trung ương, tỉnh, huyện; trong các cơ quan, đơn vị thuộc QĐND Việt Nam mà không phải sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc CAND mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan phục vụ theo chế độ chuyên nghiệp, công nhân công an, trong biên chế và được hưởng lương từ ngân sách nhà nước.

Đặc điểm của công chức nhà nước là gì?

Dựa vào khái niệm thế nào là công chức trong văn bản pháp luật, có thể rút ra những đặc điểm của công chức bao gồm:

Tính chất công việc

Công chức là những người làm việc thường xuyên trong một số cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội và có trình độ chuyên môn rõ ràng. Tính đều đặn thể hiện trong tuyển dụng không bị giới hạn bởi thời gian.

Tính chuyên môn nghiệp vụ được thể hiện trong việc phân loại công chức được xếp vào một ngạch. Các ngạch công chức gồm: Chuyên viên cao cấp và tương đương; Chuyên viên chính và tương đương; Chuyên viên và tương đương; Cán sự và tương đương; Nhân viên.

Vì vậy, công chức là chuyên viên cao cấp tương đương, có cấp bậc về năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ là cao nhất, thứ bậc đó giảm dần cho đến nhân viên.

Quá trình hình thành

Có 02 cách để trở thành công chức đó là tuyển dụng và bổ nhiệm. iệc tuyển dụng công chức do cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết theo yêu cầu nhiệm vụ, vị trí bổ nhiệm và chỉ tiêu được ấn định.

Người  được tuyển dụng phải là người có đủ điều kiện quy định tại khoản 1 Điều 36 Luật Cán bộ, công chức chứ không phải là người được quy định tại khoản 2 Điều 36. Khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện tuyển dụng thì họ phải trải qua kỳ thi tuyển hoặc xét tuyển theo quy định của pháp luật.

Thi tuyển là một phương thức tuyển dụng công chức. Hình thức, nội dung thi tuyển phải phù hợp với ngành, nghề để có thể bảo đảm lựa chọn ra người có phẩm chất, trình độ, năng lực phù hợp với yêu cầu tuyển dụng.

Đối với những người thỏa mãn các điều kiện tuyển dụng, cam kết tình nguyện làm việc từ 05 năm ở các khu vực miền núi, biên giới, hải đảo, vùng sâu, vùng xa… thì được tuyển dụng bằng hình thức xét tuyển. Người được tuyển dụng sẽ phải thực hiện chế độ tập sự theo quy định. Khi hết thời hạn tập sự, người được xét tuyển sẽ được đánh giá và bổ nhiệm vào ngạch công chức.

Nơi làm việc

Nơi làm việc của Công chức rất đa dạng. Công chức có thể làm việc ở ở cơ quan trung ương của đảng, nhà nước, tổ chức chính trị – xã hội, tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, các cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội Nhân dân, Công an Nhân dân, trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập.

Thời gian công tác

Công chức là người đảm nhiệm công việc từ khi bổ nhiệm, tuyển dụng đến khi nghỉ hưu theo quy định của Luật Lao động, nhưng không hoạt động theo nhiệm kỳ như cán bộ. Chấm dứt đảm nhiệm chức vụ khi đến tuổi nghỉ hưu.

Chế độ lao động

Công chức thuộc biên chế, hưởng lương từ ngân sách nhà nước (Điều 12 – Luật Cán bộ, công chức 2008); công chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập được bảo đảm tiền lương từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật.

Xem thêm: Mã ngạch nhân viên gồm những gì? Tiêu chuẩn, xếp lương ra sao?

Quyền và nghĩa vụ của công chức gồm những gì?

Quyền của công chức nhà nước bao gồm:

• Công chức có quyền được bảo đảm các điều kiện để thực thi công vụ như được tạo các quyền tương xứng với nhiệm vụ, được tiếp cận các thông tin cần thiết liên quan đến nhiệm vụ, quyền hạn được giao.
• Công chức được hưởng tiền lương do Nhà nước bảo đảm và các quyền liên quan đến chế độ tiền lương, được trả lương tương xứng với chức trách, nhiệm vụ được giao. Công chức được hưởng chế độ làm thêm giờ, làm đêm, phụ cấp ngày và các chế độ khác theo quy định.
• Công chức được nghỉ hàng năm, nghỉ lễ, nghỉ để giải quyết công việc riêng theo quy định của pháp luật về lao động.
• Ngoài ra, công chức còn có các quyền khác như được bảo đảm quyền học tập, nghiên cứu khoa học, tham gia các hoạt động kinh tế, xã hội và các chính sách ưu đãi về nhà ở, phương tiện đi lại. ,…theo luật định

Đồng thời, khi được hưởng các quyền lợi trên, công chức nhà nước phải thực hiện những nghĩa vụ như:

• Đối với Đảng, Nhà nước và nhân dân: Trung thành với Đảng, Nhà nước; bảo vệ danh dự Tổ quốc và lợi ích quốc gia; tôn trọng, hết lòng phục vụ nhân dân; gắn bó mật thiết với nhân dân, lắng nghe ý kiến, chịu sự giám sát của nhân dân, nghiêm chỉnh chấp hành đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước.
• Khi thi hành công vụ: công chức phải thực hiện đúng, đầy đủ nhiệm vụ, quyền hạn được giao và chịu trách nhiệm về kết quả thực hiện; có ý thức tổ chức kỷ luật; chấp hành nghiêm chỉnh nội quy, quy chế của cơ quan, tổ chức, đơn vị; phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật của cơ quan, tổ chức, đơn vị báo cáo người có thẩm quyền; bảo vệ bí mật nhà nước; chủ động, phối hợp chặt chẽ trong thi hành công vụ; giữ vững sự thống nhất trong cơ quan, tổ chức, đơn vị; bảo vệ, quản lý, sử dụng tài sản nhà nước được giao có hiệu quả, tiết kiệm ; chấp hành quyết định của cấp trên.
• Ngoài ra, công chức là người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị phải thực hiện các nghĩa vụ: chỉ đạo tổ chức thực hiện nhiệm vụ được giao và chịu trách nhiệm về kết quả hoạt động của cơ quan, tổ chức.

Xem thêm: Ngạch chuyên viên thuế là gì? Tiêu chuẩn kiểm tra viên thuế

Phân loại công chức nhà nước

Công chức loại công chức loại A1 là gì, công chức loại B là gì là một trong những câu hỏi được rất nhiều người quan tâm. Lý do là vì chưa nắm rõ cách phân loại công chức theo quy định hiện hành. Tại Điều 34 Luật Cán bộ, công chức 2008, công chức được phân loại theo 02 căn cứ. Cụ thể như sau:

Căn cứ vào ngạch được bổ nhiệm

• Công chức loại A được bổ nhiệm vào ngạch chuyên viên cao cấp;
• Công chức loại B được bổ nhiệm vào ngạch chuyên viên chính;
• Công chức loại C được bổ nhiệm vào ngạch chuyên viên;
• Công chức loại D được bổ nhiệm vào ngạch cán sự và ngạch nhân viên.

Căn cứ vào vị trí công tác

• Công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý;
• Công chức không giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý.

Đến 2019, Luật Cán bộ, công chức được sửa đổi thi “căn cứ vào ngạch công chức” đã được đổi thành “căn cứ vào lĩnh vực ngành, nghề, chuyên môn, nghiệp vụ”.

Tại khoản 7 Điều 1 Luật năm 2019 đã thêm “ngạch khác” vào danh sách các ngạch công chức. Vì thế ngoài căn cứ vào 04 ngạch đã biết trước đây, công chức còn được phân loại theo ngạch khác: công chức được phân loại theo ngành, nghề, chuyên môn, lĩnh vực chuyên môn và các ngạch công chức tương ứng với chuyên viên cao cấp, chuyên viên chính, chuyên viên, cán sự, nhân viên và các ngạch khác.

Thi tuyển công chức là gì?

Thi tuyển công chức là hình thức thi tuyển, kiểm tra, phỏng vấn đối với người đủ tiêu chuẩn vào các chức vụ, chức danh trong cơ quan hoặc bộ máy nhà nước, đơn vị tổ chức… để họ vào biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước theo quy định.

Điều kiện thi tuyển công chức

Theo khoản 1 Điều 36 Luật Cán bộ, công chức thì người đáp ứng các điều kiện đăng ký dự dưới đây được phép dự tuyển công chức:

• Là công dân Việt Nam
• Đủ 18 tuổi trở lên
• Có lý lịch rõ ràng
• Có văn bằng, chứng chỉ phù hợp;
• Có phẩm chất chính trị, đạo đức tốt;
• Đủ điều kiện sức khỏe để thực hiện nhiệm vụ;
• Đáp ứng một số điều kiện khác theo yêu cầu của vị trí dự tuyển.

Tại Điều 4 Nghị định số 138/2020/NĐ-CP quy định về Tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức:

Điều kiện tuyển dụng, dự tuyển công chức thực hiện theo quy định tại Điều 36 Khoản 1 Luật Cán bộ, công chức. Cơ quan sử dụng công chức xác định điều kiện khác theo yêu cầu của vị trí dự tuyển quy định tại điểm g khoản 1 Điều 36 Luật Cán bộ, công chức, phù hợp với ị trí việc làm nhưng không thấp hơn tiêu chuẩn chung, không trái với quy định pháp luật, không được phân biệt loại hình đào tạo và phải báo cáo bằng văn bản để cơ quan quản lý công chức xem xét, quyết định.

Xem thêm: Hướng dẫn phân biệt công chức và viên chức

Quy trình thi tuyển công chức

Theo quy định về tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức quy định tại Điều 8 Nghị định số 138/2020/NĐ-CP, thi tuyển công chức được thực hiện theo 2 vòng thi như sau:

1/ Thi kiểm tra kiến thức, năng lực chung

Hình thức thi: Thi trắc nghiệm trên máy vi tính. Trường hợp cơ quan tuyển dụng công chức không thể tổ chức thi trên máy vi tính thì hình thức thi trắc nghiệm sẽ là hình thức thi trên giấy. Nếu thi trên máy vi tính thì nội dung câu hỏi trắc nghiệm không có phần thi tin học.

Nội dung thi gồm 3 phần, thời gian thi như sau:

• Phần I: Kiến thức chung, gồm 60 câu, dùng để tìm hiểu chung về hệ thống chính trị, tổ chức đảng, cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị – xã hội; quản lý nhà nước; công vụ, công chức và các nội dung đánh giá kiến ​​thức, năng lực khác. Thời gian làm bài là 60 phút;
• Phần II: Ngoại ngữ, gồm 30 câu hỏi theo yêu cầu của vị trí việc làm về một trong năm thứ tiếng Anh, Nga, Pháp, Đức, Trung Quốc hoặc ngoại ngữ khác do người phụ trách tuyển dụng công chức xác định. Thời gian làm bài là 30 phút;
• Phần III: Tin học, 30 câu hỏi theo yêu cầu của vị trí việc làm. Thời gian thi 30 phút.

Miễn thi môn ngoại ngữ trong các trường hợp sau:

• Có chứng chỉ tốt nghiệp chuyên môn ngoại ngữ cùng trình độ đào tạo tương đương hoặc cao hơn với trình độ đào tạo chuyên môn nghiệp vụ theo yêu cầu của vị trí dự tuyển;
• Có bằng tốt nghiệp tại Việt Nam cùng trình độ chuyên môn đào tạo tương đương hoặc cao hơn theo yêu cầu của vị trí việc làm dự tuyển do cơ sở giáo dục nước ngoài cấp và công nhận theo quy định;
• Người dự tuyển công chức vùng dân tộc thiểu số phải có chứng chỉ tiếng dân tộc thiểu số hoặc có quốc tịch dân tộc thiểu số.

Miễn phần thi tin học đối với các trường hợp có bằng tốt nghiệp trung cấp, cao cấp các ngành liên quan đến tin học và công nghệ thông tin;

2/ Thi môn nghiệp vụ chuyên ngành

Hình thức thi tuyển: Căn cứ tính chất, đặc điểm, yêu cầu của vị trí việc làm cần tuyển dụng, người có trách nhiệm tuyển dụng công chức quyết định một trong ba hình thức thi tuyển: phỏng vấn; thi viết; kết hợp giữa phỏng vấn và viết.

Nội dung thi tuyển: Kiểm tra kiến ​​thức về đường lối, chính sách, quy định của Đảng trong ngành, lĩnh vực dự tuyển; theo yêu cầu của vị trí dự tuyển, năng lực thực hiện công việc của người dự tuyển.

Thời gian thi: Phỏng vấn 30 phút (thí sinh chuẩn bị trước khi phỏng vấn không quá 15 phút); thi viết 180 phút (không kể thời gian chép đề). Trường hợp lựa chọn kết hợp giữa phỏng vấn và kiểm tra viết thì thời gian phỏng vấn và kiểm tra viết được thực hiện theo quy định tại Điều 8 Nghị định số 138/2020/NĐ-CP.

Hy vọng những thông tin mà chúng tôi cung cấp đã giúp học viên hiểu hơn khái niệm về công chức. Mọi thông tin liên quan tới thi tuyển công chức, các khóa bồi dưỡng cấp chứng chỉ chuyên viên, chuyên viên chính… vui lòng liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ.